Categorie archieven: Azië

11 x een tip voor in de Transsib

Het is me nogal een trip, die Transsib. Reis je onafgebroken van Moskou naar Vladivostok, dan zit je maar liefst 7 dagen in de trein. Dat is lang. Nu wil je natuurlijk wat stops maken onderweg, maar hoe dan ook, zul je aardig wat tijd in je coupé doorbrengen.

Om je reis zo aangenaam & gezellig mogelijk te maken, hebben wij een aantal tips voor je.

1. Raamdoekjes

Ik begin maar meteen met de belangrijkste. De ramen van de trein zijn namelijk aan de buitenkant vaak zo vies, dat je er geen f*** door ziet. En dan heb je dus helemaal geen fluit aan die hele treinreis. Raamdoekjes meenemen, niet vergeten. Van die vochtige wegwerpdoekjes, hebben ze gewoon bij de supermarkt.

2. Vriendjes met de Provodnik

Elke wagon heeft zijn eigen provodnik, een soort conducteur, maar dan met meer taken. Je provodnik zorgt dat je je dekens krijgt, geeft je gekookt water voor de thee of kan ervoor zorgen, dat jij je accu's allemaal op kan laden.  Leg dus meteen contact met hem/haar, maak een grapje, biedt ze wat Hollandse drop aan. Zorg, dat je vriendjes wordt. Maakt je trip zoveel aangenamer.

3. iets van klokje

Je hebt waarschijnlijk sowieso je telefoon of iets bij. Maar was je dit niet van plan, raad ik je toch aan om iets van tijd mee te nemen. Het is zo, dat je door maar liefst 11 tijdzones gaat. Tenminste, als je helemaal tot Vladivostok blijft zitten. Nu houden ze ín de trein de Moskoutijd aan. Waarom? Omdat het anders te lastig is met aankomst- en vertrektijden. Op een gegeven moment waren wij volledig de kluts kwijt. Zit je 's middags nog te lunchen in Irkoetsk, stap je weer op de trein, is het daar opeens nog maar 7 uur 's ochtends! Of je zit in de trein rond een uurtje of 3 's middags, denk jij, en wordt het al donker! Wij vonden het erg handig om toch iets bij te hebben, zodat we de daadwerkelijke tijd hadden op de plek, waar we waren. Dus bijvoorbeeld je telefoon, die met de tijdzones meegaat.

4. Verdeelstekker of powerbank

In de coupé zit geen stopcontact. Wel in elke wagon, meestal bij het toilet, soms op de gang. Het standaard voltage is 45V, maar je provodnik kan deze omzetten naar 220V. Remember, vriendjes worden. Tijden gaan wel vooruit en in een aantal treinstellen is inmiddels een 220V stopcontact te vinden. Tegenwoordig hebben we steeds meer op te laden. Telefoons, accu van je camera, misschien een laptop. Dan is het handig, wanneer je een verdeelstekker bij je hebt. Let wel, je hebt geen omvormer nodig. Onze Nederlandse stekkers passen gewoon.

Vind je het te spannend om zo je spullen op de gang te laten liggen, dan is een powerbank misschien de oplossing voor jou. Vergeet ook deze dan niet op te laden, wanneer je "aan land" bent.

5. Kopie paspoort

Wij hebben de Transmongolië Express genomen. Daarbij ga je o.a. de grens over van Rusland naar Mongolië. Bij de grensovergang komen douaniers je coupé in en moet je je paspoort inleveren. Die stoppen ze gewoon samen in één doosje en dan lopen ze er mee weg.

Wij moesten even later de trein ook uit. Alles laten liggen en wegwezen. Oh? En dan sta je daar in het midden van de nacht op een perron in the middle of nowhere. Rijdt potdorie die trein ook nog weg! Oh? En dan heb je dus niets bij je. Geen bagage. Geen paspoort. En geen trein.

Is wel allemaal goed gekomen, maar wij kregen het toch aardig benauwd. Dan is het een iets beter gevoel, wanneer je een kopie van je paspoort bij je hebt. Kun je in ieder geval aantonen, wie je bent. En mocht je paspoort kwijt zijn geraakt tussen die hele berg, heb je je kopie tenminste nog. Dat vergemakkelijkt de aanvraag van een noodpaspoort weer.

6. Lokaal kleingeld

Je maakt onderweg regelmatig een stop. Soms maar 10 minuten, een andere keer weer 3 kwartier. Op het perron verkoopt de lokale bevolking hun specialiteiten. Gerookte vis is een populaire snack. Maar je kunt er ook een biertje scoren (hebben ze aan boord ook, hoor, in de restauratiewagen, maar die is niet altijd open). Zorg ervoor dat je wat kleingeld bij je hebt, want ze kunnen echt geen wisselgeld geven van $100,-. Probeer van tevoren al wat muntjes te regelen, in Moskou of bij een andere stop. Aan boord is de koers niet echt gunstig.

Onderweg Transsiberie Express

7. Hygiëne dingen

Je krijgt in de trein met je dekens ook een handdoekje uitgedeeld. Maar het is fijner om zelf een goede, oude handdoek mee te nemen. Kun je daarna altijd nog afgeven.

Wc-papier zou ik sowieso een rolletje meenemen. Voor nood. Nu is er over het algemeen wel wc-papier op het toilet, maar zul je net zien, dat jij net het laatste velletje hebt gemist.

Zeker, wanneer je niet zoveel stops maakt en dus lang aan boord bent, is het handig om vochtige doekjes mee te nemen. Om je een beetje op te frissen.

8. Muziek & leesvoer

Je hebt ook uren, lange uren, dat je in het donker rijdt. Valt er niks te zien buiten. Neem een muziekje mee of een goed leesboek. Zo kom je die lange avonden toch lekker door. Misschien een dek kaarten, om met je medereizigers een potje te toepen in de restauratiewagen. By the way, internet & wifi enzo kun je grotendeels shaken in de trein. Je hebt alleen ontvangst wanneer je dicht bij grote steden bent.

Transsiberie Express coupé

9. eten & vodka

Ja, er is altijd een restauratiewagen aanwezig. Een prachtige restauratiewagen zelfs, met sierlijk houtwerk en fluwelen gordijnen. Daar kun je best goed eten tegen een redelijke prijs. Toch hebben wij zelf wat oploskoffie, cup-a-soup en dat soort dingen meegenomen. Lekker voor tussendoor, plus je bespaart toch aardig wat geld. In elke wagon staat een boiler, waar je 24u per dag kokend heet water kunt pakken.

En die fles vodka dan? Die is weer om vriendjes te maken met je coupégenoten. Een coupé deel je met 3 anderen. Dat wil lang niet altijd zeggen, dat jij bij 3 andere leuke backpackers zit. Het kan zomaar zijn, dat jij je hokje deelt met 3 Russische handelaars of 3  Mongoolse broers. Nou, dan zeg ik je, dan scoor je punten met jouw vodka.

10. Oordopjes

Als gevolg van die fles vodka, kan er weleens wat gesnurk bij komen kijken. Of misschien word je wel iedere keer wakker, als iemand opstaat om naar het toilet te gaan. Je deelt tenslotte toch een relatief kleine ruimte met z'n viertjes. Oplossing voor de lichte slapers onder ons: oordopjes.

11. Grens Mongolië - China

Ben je van plan de Transmongolië Express te doen? Blijf hoe dan ook wakker bij de grensovergang. Ook al ben je doodmoe. Hoezo dan? Dat ga ik je niet vertellen. Laat het maar gebeuren.

Enjoy your trip & be hip!

Algemene info

Wil je alles weten over deze mooie treinreis? Kijk voor onze tips, reisinfo & budget op onze Transmongolië Express pagina.

Nog meer tips? Kijk ook eens op onze post 11 tips voor een lange, lange treinreis of busrit

2 prachtdorpjes in Laos

Nong Khiaw en Muang Ngoi Neu,

twee prachtdorpjes in Noord-Laos

Ik zat er, eerlijk gezegd, nogal over te twijfelen om hier over te schrijven. Deze twee schatten van dorpjes zijn namelijk nog zo mooi en authentiek, dat het zonde zou zijn als ze overspoeld worden door toerisme.

Maar goed, ik wil toch dat jullie het ook gaan zien. Maar vertel maar niet aan te veel mensen door.

Nong Khiaw

Nong Khiaw kom je het eerste tegen, wanneer je vanuit het zuiden komt. En van de twee, is dit dorpje het meest bezocht. Wij waren er in februari en in die tijd was het er heerlijk rustig.

Nong Khiaw

Nong Khiaw ligt werkelijk idyllisch. Midden door het dorp loopt de brede Nam Ou river, met op de oevers de steile bergen met hun mysterieuze grotten. Het dorp wordt verbonden door een grote brug, vanaf waar je een adembenemend uitzicht hebt over de omgeving. Onder bij de Nam Ou rivier is een natuurlijk strandje. Daar kun je lekker zonnen, zwemmen of je weg laten drijven op een tube.

Het is een rustig dorp, met sfeervolle guesthouses en restaurantjes, waar je heerlijk kunt eten. Je kunt er veel activiteiten ondernemen. Wandel bijvoorbeeld eens naar de grotten, waar de Laotianen zich schuil hielden tijdens de Vietnam oorlog. Of loop gewoon het dorp uit en maak contact met de mensen, die je onderweg tegenkomt. Ze verstaan je wel niet, maar een beetje gebaren met een glimlach erbij, doet het altijd goed.

De Laotianen maken veel producten zelf. Zo brouwen ze zelf hun alcoholische drankjes. En je zult regelmatig zien, dat ze Khaiphaen aan het maken zijn. Dat is de lokale snack. Het wordt gemaakt van geplet rivierwier. Dit wordt gedroogd en vervolgens besprenkeld met sesamzaad. Echt superfood!

Nong-Khiaw-Laos
Snack-van-rivierwier-Laos
Zelf-drank-maken-Laos
Nong-Khiaw-Laos
Nong-Khiaw-Laos
Kinderen-in-Nong-Khiaw-Laos

Ben je een vroege vogel, klim dan de berg op naar de viewpoint. Dit is 's morgens bij zonsopgang of op het eind van de dag bij zonsondergang het meest indrukwekkend. Vroeg in de ochtend hangt de nevel nog in de vallei en lijkt het of je boven de wolken bent. Het is een flinke klim, dus neem water mee.

Veel toeristen gaan vanuit hier weer terug naar Luang Prabang of reizen direct door naar de grens met Vietnam. Als je tijd hebt, ga dan zeker een paar dagen naar Muang Ngoi Neua.

Het vervoer

In Luang Prabang kun je een minibus nemen. Deze doet er een dikke 3 uur over en de rit gaat over deels onverharde weg met behoorlijk wat gaten. De chauffeurs willen nog weleens stoppen om nog meer passagiers mee te nemen, ook al zit de bus al vol. Extra geld voor hem. Trek gerust je mond open, je hebt tenslotte betaald voor een hele stoel en die wil je dan niet delen met 3 personen. Er rijden meerdere minibussen per dag vanaf 9.00u. Prijsindicatie: €4,40

Vanaf Udomxai gaat er een rechtstreekse minibus om 11.00u. Vanaf hier ben je er ook in drie uurtjes. Prijsindicatie: €5,50

Kom je vanuit het noorden, dan is Nong Khiaw alleen over het water te bereiken.  Vanuit Muang Khua daal je de rivier af via Muang Ngoi Neua. Het verschilt per dag, hoeveel boten er gaan, afhankelijk van het aantal passagiers. Zijn er te weinig, dan kan het zijn, dat ie gewoon wacht, tot ie vol is. Of je moet bereid zijn meer te betalen, zodat ze toch voldoende per boot verdienen. Stroomopwaarts, dus van Nong Khiaw naar Muang Khua duurt de trip zo'n 7 uur. Prijsindicatie €13,-

boot Nong Khiaw - Luang Prabang

Voorheen kon je de prachtige boottrip van Nong Khiaw helemaal naar Luang Prabang maken. Helaas is dat nu niet meer mogelijk. Tenminste, niet zonder onderbreking. Op de route is inmiddels een dam gebouwd. Nu kun je deze route nog wel in etappes maken, maar dat maakt de reis nogal omslachtig. Bovendien gaat de boot alleen als er minimaal 10 personen zich aanmelden, wat niet vaak voorkomt. Of je moet de boot willen charteren, maar dat kost je dan maar liefst €165,-.

 

Muang Ngoi Neua

Vanuit Nong Khiaw is dit dorp een uurtje stroomopwaarts varen. Alleen al de boottocht is de reis meer dan waard. Onderweg zie je waterbuffels in de rivier en varkens scharrelen op de oevers.

Muang Ngoi Neua verschijnt dan ineens uit het niets. Een klein dorp, hoog op de oever gelegen. Het dorp is alleen via de Nam Ou rivier te bereiken. Tot op heden is er nog geen weg naartoe en hierdoor is het tot nu toe bespaart gebleven voor massatoerisme.

De hoofdweg in het dorp is een breed zandpad met gaten. Er is geen gemotoriseerd vervoer, dus alles wordt te voet gedaan. Je kunt je voorstellen, wat een rust hier heerst. Wandel zelf eens het dorp uit. Je loopt door ongerepte natuur, zult af en toe een paar riviertjes over moeten steken en komt uit bij bijzondere, authentieke dorpjes. Start wel vroeg, want overdag kan het behoorlijk heet worden. Probeer contact te leggen met de mensen daar. Elkaar verstaan, lukt dan wel niet, maar een glimlach en een beetje zwaaien kan al genoeg zijn.

Dorpsleven-Muang-Ngoi-Laos

Je kunt er verschillende uitstapjes maken in kleine houten motorbootjes. Een van de mooiste is de trip rivieropwaarts. Je bezoekt hierbij een aantal dorpjes, waar werkelijk de tijd heeft stilgestaan. Onderweg is er de mogelijkheid om te vissen of om op een van de strandjes te stoppen voor een frisse duik. Je kunt zelf bepalen, hoe je dag er uit ziet. De boottocht op zich is alleen al de moeite waard.

Vrouw-dorpje-bij-Muang-Ngoi-Laos
Dorpje-bij-Muang-Ngoi-Laos
Dorpje-bij-Muang-Ngoi-Laos
Dorpje-bij-Muang-Ngoi-Laos

Het vervoer

Het mooie van Muang Ngoi Neua is, dat je er dus alleen maar via de rivier Nam Ou kunt komen. Hierdoor blijft het grote massatoerisme weg, gelukkig. Tenminste nu nog. Want dit gaat snel veranderen. Er wordt al gesproken over de aanleg van een verharde weg. Maar goed, zover is het nog niet.

Vanuit Nong Khiaw gaan er onregelmatig boten naar Muang Ngoi. Vraag aan de pier een dag van tevoren, wanneer de boten vertrekken en reserveer alvast je plekje. De boottocht duurt 1.25 uur en ik mag wel zeggen, dat het een prachtige reis is. Prijsindicatie: €2,75

Kom je vanuit Vietnam of Muang Khua, dan kun je er dus ook alleen maar via de Nam Ou rivier komen. Vanuit Muang Khua kun je de boot nemen. Ook hier vertrekken ze niet op vaste tijden en is het aantal boten afhankelijk van het aantal passagiers. De tocht duurt ongeveer 7 uur. Prijsindicatie: €13,-

5 gerechten, die je in Thailand gegeten moet hebben

5 Thaise gerechten, die je absoluut geprobeerd moet hebben.

De Thaise keuken is goed. Zelfs zo goed, dat ie bij de meeste backpackers minstens in de top 3 van beste eten ter wereld staat. De Thai gebruiken heel veel verse groente in hun gerechten. En pepers. Veel pepers. Daar zijn ze gek op.

De curry's doen het goed bij de meeste reizigers. En hoewel ze voor sommige iets te pittig zijn, wil ik je toch aanraden ze een keer te proberen. Oké, je krijgt even tranen in je ogen en gaat tijdelijk zweten rond je neus, maar die smaak, joh, die moet je geproefd hebben. Zo smaakvol, zo kruidig, zo romig.

Maar niet alleen de curry's zijn heerlijk. Ook de geroerbakte noedels en rijst zijn lekker. Of wat denk je van al die spiesjes, die van de BBQ afkomen? Eigenlijk smaakt alles erg goed in Thailand, is mijn conclusie. Maar ik pik er toch even 5 gerechten uit, die je absoluut geproefd moet hebben, voordat je het land uitgaat.

1. Green Curry

Green Curry Thailand

Curry's zijn altijd lekker. De Thaise keuken is hier verdomd goed in. De pittigste is de rode curry en is niet voor beginners. Goed getrainde smaakpapillen zijn vereist, anders komt de stoom uit je oren. De mildste is de gele curry, kom ik zo op terug. En de meest gegeten en bekendste Thaise curry is de Green Curry, oftewel de groene curry. Basisingrediënten zijn kipstukjes, kleine aubergines, limeleaves, kokosmelk en Thaise basilicum. En natuurlijk de currypasta. Die krijg je zelf nauwelijks nagemaakt. Ik moet zeggen dat de currypasta van Blue Elephant (verkrijgbaar bij Appie) aardig in de buurt komt van de Thaise smaak. Green Curry wordt geserveerd met witte rijst. Ga niet weg uit Thailand, voordat je deze een keer geproefd hebt.

2. Khao Soi

Khao Soi soup Thailand

Khao Soi is een soort van soep, maar zo rijkelijk gevuld dat je bijna mes en vork nodig hebt. Van oorsprong is dit een Birmees recept, maar tegenwoordig wordt dit volop gegeten in Noord-Thailand, vaak als ontbijt of lunch. Als ontbijt iets te pittig voor mij, zo op de nuchtere maag. Maar als lunch een absolute aanrader.  De soep op zich is een soort van dunne curry met een beetje kokosmelk en chili. Daarin zwemt een kippenpootje, wat eiernoedels, een sjalotje en een limoentje. En voor de deco nog een blaadje sla en crispy eiernoedels. Erg smaakvol. Khao Soi wordt vaak bij de kraampjes op straat verkocht. Er bestaat ook een versie met varkensvlees, dus even informeren van tevoren.

3. Gai Pad Med

Kip Cashew Thai Food

Beter bekend als geroerbakte kipstukjes met cashewnoten. Doet het altijd goed bij mij. Hoewel het van oorsprong een Chinees recept is, zijn ook hier de Thai weer ontzettend goed in. Mocht je voorlopig geen plannen hebben om naar Thailand te gaan, dan geef ik je een receptje, dat aardig in de buurt komt van de smaak in Thailand:

Ingrediënten voor 4 personen

  • 500 gr kipfilet in stukjes
  • halve rode paprika in stukjes
  • halve wortel in schijfjes
  • 1 ui in grove stukjes
  • 2 lente-ui in grove stukjes
  • 75 gram cashewnoten, ongezouten
  • 4 tenen knoflook
  • beetje olijfolie
  • 1 verse rode peper
  • 2 eetlepels vissaus
  • 4 eetlepels oestersaus
  • 6 eetlepels kippenbouillon
  • 1 theelepel suiker
  • evt versgemalen peper

 

Voorbereiden

Halveer de chilipeper over de lengte, verwijder de zaadjes en snijd hem in grove stukken van 1 cm. Hak de tenen knoflook fijn. En doe al het andere snijwerk. Meng in een kommetje de bouillon met de vissaus, oestersaus en suiker.

Bakken

Verhit wat olie in een wok, maar zorg dat de olie niet te heet is. Doe de fijngehakte knoflook in de olie en zorg dat het niet aanbrandt. Als de knoflook lichtbruin is, doe je de kipstukjes er bij. Je kunt nu het vuur hoger zetten. Roerbak de kip tot ze mooi goudbruin en gaar zijn. Voeg dan de paprika, wortel, ui en de gemengde bouillon toe. Even flink roerbakken, een minuut of twee. Doe vervolgens de cashewnoten en chilipeper erbij en wok nog een minuutje door. Tenslotte gooi je de lente-uitjes erbij en roert alles nog even om.

Lekker met witte rijst en een frisse salade. Thaan hoi aroy!

4. Pad Thai

Pad  Thai Food

Dit gerecht kom je werkelijk overal tegen. Op straat bij de kraampjes, in de lokale eettentjes, maar ook in de toeristenrestaurants. Pad Thai kent verschillende versies. Zo kan het geserveerd worden met kipfilet, varkensvlees, garnalen of krab. De basis is telkens hetzelfde: rijstnoedels worden eerst geweekt. Vervolgens worden ze geroerbakt, samen met eieren en tofu. En dan wordt er vanalles bijgegooid. Vissaus, knoflook, tamarindepasta, chilipepers, uitjes. En als finishing touch komt er bovenop een handjevol geroosterde pinda's. Heel populair bij de backpackers, want je krijgt op straat al een bakje Pad Thai, en dat is een hele maaltijd,  voor €0,80.

5. Yellow Curry

Yellow Curry Thai Food

Ik vind veel Thaise gerechten erg lekker, maar ik denk toch dat dit mijn favoriet is. De Yellow Curry. Beetje pittig, maar goed te doen. In de gele saus zitten stukjes kip en aardappels. Ik hoor je denken, aardappels & rijst, wat is dat voor een combinatie? Dat is een prima combinatie. De Thai eten namelijk de aardappel als groente en dat smaakt prima samen. Verder kom je in de gele curry meestal wat tomaten tegen. Kokoscreme maakt de saus heel erg romig. Ingrediënten van de currypasta zijn o.a. komijn, koriander, knoflook, fenergiek en citroengras. Zeker een keertje proeven!

What else

Er zijn zoveel lekkere gerechten in de Thaise keuken, dat ik ze onmogelijk allemaal op kan noemen. Zo heb je nog de Tom Yum Goong, een pittige soep met garnalen. Of de Tom Kha Kai, kip in kokossoep. En wat de Thai erg goed kunnen, is fried rice maken, Khao Pad.

Ben je meer van het zoete, probeer dan eens het typisch Thaise desert Sticky rice with mango. Dit is een soort plakkerige rijst met een kokossmaakje, dat je lekker opeet met een zoete mango.

Thai Food
Thai Food
Thai Food

11 Tips voor een lange busrit of treinreis

Onze langste treinrit ooit was in het noorden van India. Na een vertraging van 4 uur, mochten we maar liefst 16 uur hobbelen in een overvolle treincoupé. En in Argentinië hebben we eens een hele lange busrit gehad, 23 uur aaneengesloten. Dat is pittig, maar dat hoort bij het reizen. In landen als Cambodja, India, Brazilië en Colombia zijn deze urenlange ritten geen uitzondering. Om je reis zo aangenaam mogelijk te maken, hebben we een paar tips voor je. Dingetjes, die je niet moet vergeten. En verder kan ik je alleen maar adviseren te genieten van je reis, hoe lang of kort je reis ook is. Hoort allemaal bij het avontuur, moet je maar denken.

1. Deet

Niet iets waar je direct aan zou denken. Muggenspul voor in de bus? Daar waait het toch veel te hard voor die beestjes? Maar geloof me, ik spreek uit ervaring. Ik heb al zo vaak meegemaakt dat het in de bus of trein stikt van de muggen. Vaak verschuilen die kleine rotzakjes zich onder de stoelen en vergrijpen ze zich bij de eerste de beste gelegenheid aan je enkels. Deet spuiten dus.

2. Nekkussentje

Net als in het vliegtuig, is het handig om bij een lange busrit of treinreis een opblaasbaar nekkussentje bij je te hebben. Zeker, wanneer je  van die harde rugleuningen hebt en de route over hobbelige wegen gaat. Ook fijn om bij je te hebben, als je een nachttrein in India of Thailand neemt. Slaapt toch een stukje lekkerder met kussentje.

Met de trein in Sri Lanka

3. Lakenzak

Zo'n lichtgewicht slaapzakje is erg fijn om bij je te hebben. Zeker in nachttreinen is zo'n lakenzak handig. Gewone dekens glijden snel van de gladde banken af, maar dat gebeurt je dus niet met zo'n slaapzak. Daarbuiten hebben wij er ook regelmatig gebruik van gemaakt. Denk aan goedkope hotelkamers in niet al te hygiënische landen. Als zo'n bed er niet echt smakelijk uit ziet, kruip je gewoon in je zakje. Opgelost. Kijk hier voor verschillende lichtgewicht exemplaren.

4. Lange rok

Alleen voor de dames natuurlijk. En eigenlijk is dit vooral handig in landen als in India en Bangladesh. Daar is het namelijk in sommige gebieden nog zo, dat als er een plaspauze wordt gehouden, de bus gewoon langs de kant van de weg stopt. Mannen plassen dan aan de linkerkant van de bus en de vrouwen aan de rechterkant. Of omgekeerd. Weinig mogelijkheden dus om je te verschuilen. De vrouwen in deze landen dragen sari's en kunnen heel discreet hun plasje doen, maar dat wordt iets lastiger, wanneer je een broek aan hebt.

Ik heb daar eens meegemaakt, dat ze op het toilet van het busstation gewoon alleen maar een plasgoot hadden. Geen aparte hokjes, geen muurtje ertussen, niks. Alleen dus maar die goot langs de muur op. En ik had natuurlijk een broek aan. Dat werd dus een behoorlijk hilarische situatie, toen ik daar met m'n witte billen bloot moest. Daar leer je wel van, gebeurt mij echt niet meer.

5. Sjaal

Ik zorg altijd dat ik een dunne sjaal in mijn handbagage heb bij zo'n lange rit. Die kan goed van pas komen, wanneer de airco rond het vriespunt staat. In veel landen zijn ze gek op de airco en dat zul je weten ook. Of je nu in Argentinië, Colombia of Thailand rondreist, wanneer je een aircobus boekt, zul je het koud krijgen. Dan ben je blij, dat je dat sjaaltje bij je hebt, zeg ik je.

Het kan ook fijn zijn om een sjaal bij je te hebben voor de stof of uitlaatgassen. We hebben eens een lange busrit in het oosten van Nicaragua gehad. De krakkemikkige bus had geen ramen én bovendien grote gaten in de vloer. Als je dan over zandwegen rijdt, is het in de bus natuurlijk één grote stofwolk. Dan ben ik blij dat ik een sjaaltje voor mijn mond kan doen.

6. Trui & sokken

Zie punt 5. Aircobussen en treincoupés met airconditioning zijn altijd tricky. We hebben al in heel veel landen, zowel in Azië als in Midden- en Zuid-Amerika, meegemaakt dat ze de airco echt op de hoogste stand zetten. Vinden ze heerlijk. Dan kan het buiten 35 graden zijn, maar binnen vriezen je tenen er af. Verschrikkelijk. Dus zorg dat je voorbereid bent en neem sokken en een warme trui mee de bus of trein in .

7. WC-papier

In de trein is nooit wc-papier aanwezig. Tenminste, ik heb dat nog nooit meegemaakt. Dus wanneer je een lange rit voor de boeg hebt, stop dan eerst een rolletje in je handbagage. Hetzelfde geldt voor de openbare toiletten onderweg. Nope, geen toiletpapier. Dus voorkom ongemakkelijke situaties en neem gewoon zelf wat mee.

8. Desinfectiegel

Het kan behoorlijk goor zijn op die openbare plees. Nu kun je proberen zo min mogelijk dingen aan te raken, maar dat lukt niet altijd. En nee, ik heb echt geen smetvrees, maar je komt tijdens je reizen toch soms op wel heel smerige plekjes. Het toilet in de trein ziet er na 10 uur reizen en honderden gebruikers ook niet meer zo jofel uit. Dan is het fijn om even je handen te desinfecteren. Voel je je toch ietsje schoner.

9. Noodrantsoen

Zorg dat je altijd iets te eten en drinken bij je hebt. Al zijn het maar wat droge koekjes of een zakje pinda's. Eten, wat je kunt bewaren en niet bederft of wegsmelt. Het kan zomaar zijn, dat het wel heel erg lang duurt, voordat je chauffeur een pauze inlast. Of je bus krijgt panne en zo sta je ineens uren te wachten tot je weer verder kunt reizen. Wel zo fijn, als je dan iets te snacken bij je hebt

Tijdens lange treinreizen, en zeker in Azië, komen regelmatig verkopers door je coupé met allerlei lekkere hapjes. Maar zul je net zien, wanneer jij met een rommelende maag zit, er niemand te bekennen is. Dan is het beter om een noodrantsoen bij je te hebben.

Bus panne in Nicaragua

10. Kleingeld

Het mooie van het reizen met lokaal vervoer vind ik die verkopers, die bij elke stop in je bus of trein springen. Ze verkopen vaak de lekkerste hapjes of vers fruit. Zorg ervoor dat je altijd voldoende kleingeld of kleine biljetten op zak hebt. De snacks zijn meestal spotgoedkoop en de verkopers kunnen echt geen wisselgeld geven van grote biljetten.

Trein in Myanmar
Wade snack in Sri Lanka
Dosa snack in Sri Lanka

11. Oordopjes

Ook weer uit eigen ervaring; ik heb regelmatig slapeloze nachten gehad in de nachttrein. Heb je je heerlijk geïnstalleerd op een niet al te slecht bedje, lig je net lekker in te dutten, begint er een heel snurkconcert van je medereizigers. Dat wil je niet horen. Dus hop, die oordoppen er in en snurken maar.

Trein in Sri Lanka
Trein in Myanmar

Heb je zelf nog goede tips voor op een lange busrit of treinreis? Laat het ons weten. We horen het graag.

Just enjoy your trip & be hip!